تلقیح داخل رحمی یا ای یو ای (IUI) چیست؟

ای وی ای یا لقاح داخل رحمی (IUI)، نوعی لقاح مصنوعی، یک درمان باروری است که در آن اسپرم مستقیماً در رحم فرد قرار می گیرد.

در طول یک بارداری طبیعی ، اسپرم باید از واژن شما از طریق دهانه رحم، به رحم و لوله های فالوپ شما حرکت کند. تنها 5 درصد از اسپرم ها می توانند از واژن به رحم بروند.

هنگامی که تخمدان شما یک تخمک آزاد می کند، به لوله فالوپ شما می رود. اینجا جایی است که اسپرم و تخمک به هم می رسند و لقاح اتفاق می افتد.

با آی یو آی، اسپرم جمع آوری، شسته و غلیظ می شود تا فقط اسپرم با کیفیت بالا باقی بماند. این اسپرم مستقیماً با یک کاتتر (لوله نازک) در رحم شما قرار می گیرد و آن را به لوله های فالوپ شما نزدیک می کند.

IUI رسیدن اسپرم به تخمک را آسان تر می کند زیرا زمان و مسافتی را که باید طی کند کاهش می دهد. این شانس شما را برای باردار شدن افزایش می دهد.

ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی اغلب IUI را قبل از سایر درمان های تهاجمی تر و گران قیمت باروری امتحان می کنند.

IUI را می توان با اسپرم شریک زندگی شما یا با اسپرم اهدا کننده انجام داد. یک فرد ممکن است برای اطمینان از آزاد شدن تخمک در طی تخمک گذاری از داروهای باروری استفاده کند.

هدف آی یو آی چیست؟

آی یو آی در رساندن اسپرم‌های سالم که دارای قدرت باوری هستند به تخمک نقش دارد.

شانس باروری در روشIUI هشتاد درصد است.

این روش برای زوج هایی که به علت آندومتریوز یا کیفیت کم اسپرم ناباروری را تجربه می‌کنند مناسب است.

اسپر ها ممکن است در دیواره رحم گیر کرده و به تخمک نرسند.

در این حالت آی یو آی استفاده می‌شود تا اسپرم را به تخمک برساند.

پروسه IUI از ابتدا تا انتها چقدر طول می کشد؟

جدول زمانی برای روش IUI تقریباً چهار هفته (حدود 28 روز) از ابتدا تا پایان است. طول آن تقریباً به اندازه یک سیکل قاعدگی منظم است .

قبل از شروع فرآیند IUI، شما (و همسرتان) یک معاینه کامل خواهید داشت که می تواند شامل آزمایش خون، تجزیه و تحلیل مایع منی، سونوگرافی و سایر تشخیص ها باشد.

به برخی افراد داروی خوراکی باروری به مدت پنج روز یا داروهای تزریقی تا دو هفته داده می شود. این امر شانس تخمک گذاری و آزادسازی چندین تخمک را افزایش می دهد. همه افراد به این داروها نیاز ندارند.

تلقیح یک فرآیند سریع است. چند دقیقه طول می کشد تا اسپرم وارد شود. ممکن است پزشک از شما بخواهد که حدود 15 دقیقه بعد دراز بکشید.

می توانید دو هفته پس از لقاح آزمایش بارداری انجام دهید.

مراحل درمان IUI چیست؟

هر برنامه درمانی و ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی ممکن است روند کمی متفاوت داشته باشد. درمان IUI معمولاً شامل موارد زیر است:

تخمک گذاری

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما باید بداند دقیقا چه زمانی تخمک گذاری می کنید.

زمان تخمک گذاری برای اطمینان از تزریق اسپرم در زمان مناسب بسیار مهم است.

تعیین زمان تخمک گذاری را می توان با استفاده از کیت پیش بینی تخمک گذاری در خانه انجام داد که هورمون لوتئین کننده (LH) را تشخیص می دهد.

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما همچنین می تواند LH را در آزمایش خون تشخیص دهد.

آنها همچنین ممکن است از سونوگرافی ترانس واژینال برای جستجوی علائم بالغ شدن تخمک استفاده کنند.

گاهی اوقات، به شما تزریق گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) یا سایر داروهای باروری داده می شود تا یک یا چند تخمک را تخمک گذاری کنید.

تخمک گذاری معمولا حدود 10 تا 16 روز پس از اولین روز پریود شما اتفاق می افتد.

تلقیح (قرار دادن اسپرم در رحم شما) معمولاً در عرض 24 تا 36 ساعت پس از تشخیص LH (در خون یا ادرار) یا پس از تزریق hCG رخ می دهد.

آماده سازی نمونه منی

همسر شما در روز عمل IUI یک نمونه اسپرم تازه ارائه می دهد.

در برخی موارد، شریک زندگی شما می‌تواند نمونه را قبلا ارائه کند و ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما می‌تواند آن را تا زمان استفاده منجمد کند.

اگر از اهداکننده اسپرم استفاده می کنید، نمونه ذوب شده و آماده می شود.

اسپرم برای تلقیح از طریق فرآیندی به نام “شستشوی اسپرم” آماده می شود که مقدار متمرکزی از اسپرم سالم را بیرون می کشد.

اگر از اسپرم اهداکننده استفاده می کنید، بانک اسپرم معمولاً اسپرم هایی را می فرستد که از قبل شسته شده اند.

لقاح

روش تلقیح ساده است و فقط چند دقیقه طول می کشد.

روی میز امتحان دراز می کشی. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما یک اسپکولوم را در واژن شما قرار می‌دهد – مشابه آنچه در طول آزمایش پاپ می‌افتد.

سپس یک کاتتر از طریق دهانه رحم به داخل رحم شما وارد می شود. در نهایت، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما نمونه اسپرم شسته شده را به رحم شما تزریق می کند.

ممکن است از شما خواسته شود که 10 تا 30 دقیقه پس از تلقیح دراز بکشید. بارداری در صورتی اتفاق می افتد که اسپرم تخمک را بارور کند و تخمک بارور شده در دیواره رحم شما کاشته شود.

ممکن است بعد از IUI به شما پروژسترون داده شود. پروژسترون به حفظ پوشش داخلی رحم کمک می کند و می تواند شانس لانه گزینی را افزایش دهد.

تقریباً دو هفته پس از IUI می توانید آزمایش بارداری بدهید.

لطفاً با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مشورت کنید تا بهترین درک را از فرآیند IUI و آنچه که باید انتظار داشته باشید به دست آورید.

آی یو آی برای چه کسانی مناسب نیست؟

آی یو آی ممکن است در شرایط زیر توصیه نشود.

• آسیب دیدگی و یا انسداد لوله های فالوپ
• ناباروری های ناشی از بیماری تخمدان مانند سندرم تمدان پلی کیستیک
• کاهش شدید کیفیت و تعداد اسپرم
• وجود اندومتریوز شدید
• ناباروری غیر قابل توضیح
• داشتن مشکل ایمونولوژیک
• وجود بیماری های جدی رحم
• سن بالا
• ناباروری شدید مردانه

موارد تجویز درمان به روش آی یو آی

• ناباروری با علت نامشخص
• آزمایش پس از نزدیکی جنسی یا pct منفی یا ضعیف
• تشکیل بافت زخم در دهانۀ رحم
• غیرطبیعی بودن ترشحات دهانۀ رحم
• درد شدید هنگام برقراری رابطۀ جنسی
• مشکل در انزال یا کامل شدن نعوظ مرد
• بیماری‌های آمیزشی نظیر ایدز یا هپاتیت در هر کدام از زوج‌ها
• حساسیت زن به مایع منی یا اسپرم مرد
• تعداد کم و یا کم بودن تحرک اسپرم ها
• کم بودن مقدار و حجم مایع منی در مردان
• افزایش تعداد اسپرم هایی که حالت غیر طبیعی دارند
• کم شدن مقدار مخاط موجود در دهانه رحم
• وجود ترشحات کشنده اسپرم در دهانه رحم
• در مایع منی آنتی اسپرم آنتی ‌بادی وجود داشته باشد
• در بعضی از اوقات موکوس سرویکس بسیار غلیظ است و به این دلیل و در این اوقات اجازه عبور به اسپرم داده نمی‌شود
• داشتن اندومتریوز خفیف یا متوسطIUI در شرایط زیر پیشنهاد نمی‌شود.
• داشتن سابقه عفونت لگن
• ابتلا به اندومتریوز متوسط ​​تا شدید
• داشتن بیماری شدید لوله های فالوپ دارند

آیا آی یو آی تاثیرگذار است؟

موفقیت بسته به علت اصلی ناباروری متفاوت است.

IUI در افراد مبتلا به ناباروری غیرقابل توضیح و افرادی که مشکلات مخاط دهانه رحم یا مشکلات انزال دارند، بهترین کار را انجام می دهد.

شرایط خاصی مانند اختلالات لوله فالوپ، اندومتریوز یا اختلال شدید اسپرم وجود دارد که IUI به خوبی کار نمی کند.

درمان هایی مانند IVF (لقاح آزمایشگاهی) ممکن است برای این مسائل بهتر عمل کند.

نتیجه آی یو آی چه زمانی مشخص می‌شود؟

به صورت کلی دو هفته بعد از آی یو آی می‌توانید نتیجه را مشاهده کنید.

بهتر است برای دیدن نتیجه عجله نکنید، چراکه فرآیند بارور شدن تخمک و حرکت آن به سمت رحم ممکن است چند روز طول بکشد.

به عبارتی دیگر هورمون hCG که در زمان باردرای توسط جفت تولید می‌شود چند روز بعد از لانه گزینی در خون و ادرار قابل تشخیص است.

تفاوت بین IVF و IUI (تلقیح داخل رحمی) چیست؟

لقاح داخل رحمی (IUI) با لقاح آزمایشگاهی یا ای وی اف (IVF) متفاوت است، زیرا لقاح در داخل لوله فالوپ شما در یک روش IUI رخ می دهد. یک نمونه اسپرم جمع آوری و شسته می شود تا فقط اسپرم با کیفیت بالا باقی بماند.

این نمونه در زمان تخمک گذاری با کاتتر وارد رحم شما می شود.

این روش به اسپرم کمک می کند تا راحت تر به تخمک برسد به امید اینکه لقاح انجام شود.

با IVF، اسپرم و تخمک در خارج از بدن شما (در آزمایشگاه) بارور می شوند و سپس به عنوان جنین در رحم شما قرار می گیرند.

IUI نسبت به IVF ارزانتر و کمتر تهاجمی است. IUI درصد موفقیت کمتری در هر سیکل دارد.

برای آماده شدن برای درمان IUI چه می کنید؟

قبل از شروع درمان IUI، به معاینه پزشکی کامل و آزمایش های باروری نیاز دارید. شریک زندگی شما نیز معاینه و آزمایش خواهد شد. این می تواند شامل موارد زیر باشد:

• معاینه رحم
• سونوگرافی از رحم شما
• تجزیه و تحلیل مایع منی
• غربالگری عفونت های مقاربتی (STIs) و سایر بیماری های عفونی.
• آزمایشات خون

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است مصرف اسید فولیک (شامل بیشتر ویتامین های دوران بارداری) را حداقل سه ماه قبل از بارداری (یا درمان IUI) توصیه کند.

معایب روش آی یو آی

استفاده از داروهای باروری که تخمدان ها را تحریک می کنند، احتمال دوقلو یا چند قلو شدن را افزایش می دهد و چند قلویی بارداری پرخطر محسوب می شود.

اگر قبل از IUI از داروهای باروری مانند کلومیفن سیترات برای افزایش تخمک گذاری استفاده شود، احتمال بارداری دوقلو حدود 10 درصد است و در صورت استفاده از گنادوتروپین، این شانس حدود 30 درصد است.

استفاده از گنادوتروپین ها احتمال بروز یک نوع خفیف سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS) را اندکی افزایش می دهد.

استفاده از داروهای باروری که تخمدان ها را تحریک می کنند، احتمال دوقلو یا چند قلو شدن را افزایش می دهد و حاملگی چند قلو پرخطر محسوب می شود.

اگر قبل از IUI از داروهای باروری مانند کلومیفن سیترات برای افزایش تخمک گذاری استفاده شود، احتمال بارداری دوقلویی حدود 10 درصد و در صورت استفاده از گنادوتروپین ها، این احتمال حدود 30 درصد است.

استفاده از گنادوتروپین ها خطر ابتلا به نوع خفیف سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS) را اندکی افزایش می دهد.

تفاوت آی یو آی با میکرواینجکشن

آی یو آی مشابه بارداری طبیعی بوده که با تحریک تخمدان و تزریق اسپرم بارداری انجام می‌شود.

این روش برای درمان مشکلات خفیف ناباروری استفاده می‌شود.

اما در روش میکرواینجکشن اسپرم به صورت مستقیم به تخمک تزریق می‌شود.

روش میکرواینجکشن در موارد دارای کیفیت پایین اسپرم یا وجود مشکل ساختاری در اسپرم توصیه می‌شود.

روش میکرواینجکشن تهاجمی تر و پر هزینه تر است اما احتمال نیاز به تکرار آن کم‌تر است.

مقایسه میزان موفقیت IUI و IVF

میزان موفقیت در این درمان ها به موارد مختلفی مانند سن و علت ناباروری بستگی دارد.

می‌توان به صورت کلی گفت که موفقیت آی وی اف بیشتر از آی یو آی است.

طبق بررسی ها روش آی یو آی بین 15 تا 25 درصد و آی وی اف 40 تا 50 درصد شانس موفقیت دارد.

تحرکت اسپرم، تعداد و شکل اسپرم بعد از شست و شو و آماده سازی آن مهم ترین عوامل تاثیر گذار در موفقیت آی یو آی هستند.

در این روش نیز هرچه سن زن پایین تر باشد، شانس موفقیت بیشتر است.

در مواردی که داروهای باروری برای تحریک چرخه طبیعی استفاده شود، شانس بارداری بیشتر است.

ممکن است برخی چند دوره آی یو آی انجام دهند تا بارداری موفقی داشته باشند.

عوارض آی یو آی

به طور کلی بی خطر بوده و خطر ایجاد عوارض جدی در این روش بسیار کم است. عوارض اصلی UEA می تواند درد زیر شکم و زخم های کوچک در دهانه رحم باشد که ممکن است باعث لکه بینی شود.

البته باید توجه داشت که این خونریزی به هیچ وجه احتمال بارداری را کاهش نمی دهد. گاهی اوقات عوارض این روش می تواند عفونت باشد که بسیار بعید است.

دو هفته بعد از عمل می توانید تست بارداری بدهید. آزمایش زودهنگام می تواند نتایج نادرستی بدهد. اگر زن باردار نباشد، می تواند دوباره این عمل را انجام دهد.

در بیشتر موارد، آی یو آی به مدت سه تا شش ماه انجام می شود تا شانس بارداری افزایش یابد.

آی یو آی حتی می تواند باعث بروز عفونت و گرفتگی رحم و… شود و همچنین داروهای مصرفی می تواند عوارضی را برای شما به همراه داشته باشد.

اقدامات بعد از آی یو آی

در ادامه به بررسی مواردی می‎‌پردازیم که شانس موفقیت آی یو آی را بالا می‎برند.

• انجام ندادن فعالیت های شدید و ورزش های سنگین
• مصرف صحیح داروهای تجویز شده
• داشتن رژیم غذایی مناسب
• کنترل استرس
• عدم مصرف سیگار و الکل
• انجام تست بارداری 14 روز بعد از iui
• توصیه می شود 10 تا 15 دقیقه بعد از iui دراز کشیده و استراحت کنید